De Scythen bereden hun indrukwekkende paarden zonder zadel of stijgbeugels, vindplaats: Kul Oba, Kerch, Krim (4e eeuw v. Chr.), nu in het British Museum
Na het vertrek in 2015 van Neil MacGregor als directeur van het British Museum in Londen leek het er even op dat het gedaan was met de spectaculaire tentoonstellingen op het gebied van de antieke cultuur. Niets blijkt gelukkig minder waar. Tot 14 januari 2018 kunnen bezoekers weer volop genieten van een prachtige expositie, getiteld Scythians: Warriors of Ancient Siberia.
‘Scythians: Warriors of Ancient Siberia’, te zien tot 14 januari 2018
De meesten van ons zullen de Scythen niet direct op hun netvlies hebben. Dat is begrijpelijk, want veel van wat we over dit volk weten, is afkomstig uit de afgelegen opgravingen van Russische archeologen. Dankzij een samenwerking met de Hermitage in Sint-Petersburg en het Nationaal Museum van Kazachstan is een selectie van bijzondere vondsten nu in Londen te bewonderen.
Het gebied waar de Scythen zich bevonden in de tweede eeuw n. Chr.
De Scythen waren een volksstam die gedurende het hele eerste millennium v. Chr. in verschillende tribale samenstellingen een nomadisch bestaan leidde. Hun actieradius was enorm. Die strekte zich uit van de Balkan naar de Oekraïne, en van de steppen van Rusland naar Mongolië, tot aan de grenzen van China. Ook de noordelijke gebieden van Iran en India vielen onder hun invloedssfeer. Een van de meest intrigerende bewijsstukken van die enorme geografische verspreiding is ook naar Engeland gekomen: het is een stukje menselijke huid met daarop de tatoeage van een tijger.
Een stukje menselijke huid met daarop een tatoeage van een tijger
Hun groei en bloei hadden de Scythen vooral te danken aan hun trouwste metgezel: het paard. Uit zojuist gepubliceerd DNA-onderzoek blijkt dat ze in hun omgang met dat edele dier goed wisten waar ze mee bezig waren. Zo probeerden de Scythen paarden te fokken op snelheid. Ook slaagden ze erin om, via instandhouding van de kuddestructuur, inteelt via de hengst-kant te vermijden.
De Scythen en hun trouwe metgezel: het paard
Dat het paard binnen de materiële cultuur van de Scythen de hoofdrol speelde, is in het licht van het bovenstaande daarom niet verwonderlijk. Op hun kleren droegen de Scythen gouden plaatjes van het type zoals hieronder afgebeeld. Daarop zien we naast een Scythische krijger, gewapend met speer en gehuld in een gedecoreerde mantel, uiteraard ook telkens weer een paard.
Scythische paardenhelm uit de vierde eeuw v. Chr.
Als de Scythen ten strijde trokken, dosten ze die paarden zo bont mogelijk uit. Op de tentoonstelling is een fascinerende paardenhelm uitgestald die het dier nog groter en indrukwekkender maakte. Hun paarden waren zo belangrijk voor de Scythen dat ze die met regelmaat ook in hun grafheuvels bijzetten. Daarin werden de beesten met ontzag en respect naast hun eigenaar neergevlijd.
Scythische paardenhelmen veranderden de paarden in vreselijke monsters
Toch is dat nog niet eens het meest uitzonderlijke aspect aan de Scythische cultuur. In hun tombes zijn namelijk ook vaak de resten van hun vrouwen aangetroffen: in volle wapenuitrusting. Dergelijke vondsten suggereren dat deze gezamenlijk dienden in de alom gevreesde Scythische cavalerie. Qua emancipatie van de vrouw waren de Scythen hun tijd kennelijk ver vooruit.
Wil je meer weten over de tentoonstelling Scythians: Warriors of Ancient Siberia’ in het British Museum? Bekijk dan de volgende video:
The post Man, vrouw en paard: de Scythen kwamen overal appeared first on Leonard Victor Rutgers.