De befaamde bijenkorven van Tell Rehov (Israël) zijn bijna 3000 jaar oud
Dankzij de Statenvertaling van 1618-1637 zijn er nogal wat bloemrijke uitdrukkingen in de Nederlandse taal terecht gekomen die hun oorsprong vinden in de Hebreeuwse grondtekst van de Bijbel.
Voorblad van de Statenvertaling van 1618-1637
Een bekend voorbeeld is de term ‘een land vloeiende van melk en honing.’ Dit begrip duikt voor het eerst op in het Bijbelboek Exodus. Bij het hoeden van zijn schapen in de woestijn komt Mozes een braamstruik tegen die in brand staat, maar door dat vuur niet wordt ‘verteerd’. Plots verschijnt er in de brandende braamstruik een ‘engel des Heeren’ die hem, aldus de Statenvertaling, toespreekt met de woorden: ‘Ende HEERE zeide: Ik heb zeer wel gezien de verdrukking mijns volks, hetwelk in Egypte is, en heb hun geschrei gehoord, vanwege hun drijvers; want Ik heb hun smarten bekend. Daarom ben Ik nedergekomen, dat Ik het verlosse uit de hand der Egyptenaren, en het opvoere uit dit land, naar een goed en ruim land, naar een land, vloeiende van melk en honig.’
Het ‘land van melk en honing’
De kracht van beeldend taalgebruik zit hem uiteraard in het feit dat het tot de verbeelding spreekt. Wanneer je de achtergrond ervan gaat uitleggen, doe je eraan af. Toch ga ik dat deze keer doen, want de archeologische ontdekking die ik voor deze column op het oog heb, heeft zijn eigen charme, die ik u hier niet wil onthouden.
Tell Rehov en andere ruïne heuvels in het oude Israël
Tell Rehov is een van de grotere ruïne-heuvels in Israël. Het ligt in de Jordaan-vallei, iets ten zuiden van het meer van Galilea. Over de opgravingen ter plekke valt van alles te vertellen. Hier is vooral relevant dat de stad rond 920 v. Chr. bij een belegering in vlammen op ging en toen werd bevolkt door Kanaänieten en Israëlieten.
Luchtfoto van de ruïne-heuvel van Tell Rehov
Bij opgravingen bleek dat de verwoesting van Tell Rehov een onverwacht gevolg had gehad. Door de hitte van het vuur werd een aantal containers van zeer vergankelijk leem in de vlammenzee gebakken en zo tot onverwoestbaar aardewerk omgevormd. Nader onderzoek wees uit dat het bij die containers om bijenkorven ging, met een opening aan de onderzijde voor de bijen en aan de bovenzijde voor de imker.
Close-up van een van de bijenkorven
DNA-onderzoek van de bijenresten zelf liet zien dat de beestjes niet van lokale origine waren, maar uit Anatolië moeten zijn geïmporteerd. Zij vormden vervolgens de basis voor wat een echt productiecentrum moet zijn geweest. Op het moment van de verwoesting van de stad stonden er zo’n 100 tot 200 korven en was er een bijenpopulatie van tussen de anderhalf en twee miljoen. Het Bijbelse Rehov was dus inderdaad een plek die omschreven kon worden als ‘vloeiende van honing’.
Meer weten over de opgravingen bij Tell Rehov, bekijk dan het volgende filmpje:
The post Tell Rehov, stad van honing appeared first on Leonard Victor Rutgers.